Zo wordt professioneel netwerken voor vrouwen leuker en relevanter

Netwerken kan online steeds meer op je eigen manier en op je eigen moment. Dat is een ontwikkeling waar vrouwen baat bij hebben.

Eerst maar even hoe het nu is. Volgens LinkedIn hebben Nederlandse vrouwen minder sterke professionele netwerken dan Nederlandse mannen. Dit leidde het platform in 2019 af uit eigen data over het gedrag van vrouwen op LinkedIn. Of een online netwerk sterk is, stelt LinkedIn vast aan de hand van de omvang én de mate van openheid van een netwerk. Hoe meer connecties van A eigen contacten hebben die geen connectie met elkaar hebben, hoe opener het netwerk van A.

Flow van informatie

Openheid is goed voor de flow van informatie. In gesloten netwerken blijft belangrijke informatie, zoals de gouden tip voor een baan, eerder hangen. Deze manier van naar netwerken kijken, strookt met moderne sociale netwerktheorieën. Een goed netwerk bestaat niet alleen uit mensen die je al goed kent maar juist ook uit mensen die je minder goed kent en al langer niet hebt gezien. Ik schreef hier al eerder over in het artikel: Gooi je netwerk open!

Meer vrouwelijke collega’s

LinkedIn stelt ook vast dat Nederlandse vrouwen in internationaal perspectief het relatief slecht doen als het om netwerken gaat. Dat heeft vermoedelijk te maken met de relatief lage percentages voor Nederlandse vrouwen in volledige banen en op topposities. Nu zeggen LinkedIn cijfers niet alles maar de bevinding van LinkedIn dat vrouwen zwakkere professionele netwerken hebben dan mannen, komt overeen met andere, internationale onderzoeken. Zo hebben vrouwen minder dan mannen contact met mentoren die hen adviseren; Ze hebben minder mensen waarmee ze direct samenwerken; Hun directe collega’s zijn daarbij disproportioneel vaak ook vrouw; Ze worden meer uitgesloten van informele professionele netwerken; Ze hebben minder indirecte contacten.

Tijdrovend

Hebben vrouwen gewoon minder behoefte aan professionele netwerken of hebben ze een andere behoefte dan mannen? Om dat te beoordelen zijn de oorzaken relevant. De meest voor de hand liggende oorzaak is de dubbele belasting van loopbaan en zorgtaken thuis. De dag heeft maar 24 uur. Om in avonduren en in weekenden nog eens netwerk bijkomsten te bezoeken, zien veel vrouwen als een stap te veel. Hoe lastig ook om de werklast binnenshuis te verschuiven, daar valt iets aan te doen. En online bijeenkomsten zijn bijvoorbeeld een stuk minder tijdrovend omdat de reistijd vervalt en het programma veelal korter is. Daarover straks meer.

Zoek barrières

Ook de achterstand die vrouwen hebben op de arbeidsmarkt speelt een rol bij hun achterblijven in professionele netwerken. Bij een Amerikaans onderzoek naar vrouwen en netwerken werden 2 experimenten uitgevoerd tijdens een IT-conferentie. Nota bene een omgeving waarin vrouwen, ook in de VS, standaard in de minderheid zijn. In het eerste experiment ging het om zogeheten zoek-barrières. Er werd onderzocht in hoeverre vrouwen belemmeringen ondervinden op een congres bij het vinden van contacten die mogelijk voor hen interessante informatie hebben. Hiertoe kreeg een testgroep onder de congresgangers voorafgaand een lijst toegestuurd met 16 contacten die hen werden aanbevolen door de organisatie. Iedereen in de testgroep kreeg een eigen lijst, er waren geen dubbelingen. Hierdoor kreeg ze allemaal in twee stappen toegang tot 256 deelnemers op het congres. Ze zaten meteen op een goed spoor.

Sociale barrières

Het tweede experiment was gericht op de sociale barrières die vrouwen als minderheidsgroep tegenkomen. Een groep van 16 deelnemers kreeg een lijst toegestuurd met suggesties voor contacten tijdens het congres. De gesuggereerde contacten waren ditmaal wederkerig. Als A gesuggereerd werd aan B, werd B ook gesuggereerd aan A. De begeleidende mail moedigde iedereen aan contact te leggen.

Eenvoudige interventies

Beide interventies waren succesvol. Binnen de groep congresgangers die niet betrokken waren bij de experimenten, legden vrouwen aanzienlijk minder nieuwe contacten dan mannen. Ze waren ook minder lang in gesprek met de nieuwe contacten en voegden minder connecties toe op LinkedIn. In de twee testgroepen waarin voor alle deelnemers de barrières om contact te leggen waren verlaagd, legden de vrouwelijke deelnemers aanzienlijk meer nieuwe contacten. Zij waren ook langer in gesprek met die contacten en voegden meer connecties toe op LinkedIn.

Op de mannelijke deelnemers hadden de experimenten geen effect. Hun netwerkactiviteit werd er niet door beïnvloed.

Het lijkt er dus op dat vrouwen wel een netwerkachterstand hebben in een omgeving waar zij in de minderheid zijn, maar dat dit achterstand met tamelijk eenvoudige middelen aanzienlijk worden verkleind.

Vrouwennetwerk

Maar er is nog iets anders. Vrouwen blijken ook andere netwerkbehoeften hebben, die een doorsnee door mannen gedomineerd netwerk niet vervult. Naast een algemeen netwerk hebben vrouwen vaak ook nog een vrouwennetwerk ter ondersteuning. Kenmerkend is dat zo’n vrouwennetwerk uit nauwe, sterke banden bestaat. Het gaat meer om het delen van onzekerheden en het zoeken van steun bij elkaar. Daarmee wijken deze vrouwennetwerken met hun relatief stevige contacten af van de gebruikelijke professionele netwerken die draaien om zwakkere contacten, kansen en mogelijkheden.

Luchtig opportunisme

Dat vrouwen anders netwerken verbaast natuurlijk niet. Er zijn voldoende onderzoeken die uitwijzen dat vrouwen meer van de emotie en de 1-op-1 relaties zijn en mannen meer van de actie en groepsgezelligheid. Het luchtige opportunisme waarmee mannen zakelijke contacten leggen en achter kansen aangaan, schrikt vrouwen daarom vaak af. In de praktijk is de combinatie van een algemeen en een vrouwennetwerk daarom voor vrouwen het meest effectief.

Online, divers en open

De digitalisering van netwerken biedt interessante mogelijkheden. In de eerste plaats als het om vrijheid en tijd gaat. Op sociale media kunnen vrouwen zelf bepalen wanneer ze er tijd voor vrijmaken. Het advies aan vrouwen kan alleen maar zijn: neem naast onvermijdelijke gemengde netwerken, deel aan een vrouwennetwerk en maak gebruik van de mogelijkheid om online een open, divers netwerk te bouwen.

Nieuwe rituelen

Daarnaast is er goed nieuws in de vorm van online bijeenkomsten. Het vervallen van reistijden is, zoals gezegd, al een bonus. Het goede nieuws is daarbij dat video-bijeenkomsten in de kinderschoenen staan. Dat betekent dat er ruimte is voor nieuwe werkwijzen en overleg-rituelen. En dat is natuurlijk prettig voor alle mensen die tot een minderheid horen die aan het vormen van de bestaande rituelen nooit te pas kwam. Dit geldt voor vrouwen op de arbeidsmarkt en zeker ook voor alle professionals met een andere kleur en culturele achtergrond.

Meer lezen

Meer Achtergrond