Caro Emerald, frituur-voorzitter Frans van Rooij en politiek journalist Tom Jan Meeus maakten publiek bekend dat ze op een andere manier willen werken. Zo creëerden ze een onomkeerbaar moment.
Wat hebben zangeres Caro Emerald, frituur-branchevoorzitter Frans van Rooij en journalist Tom Jan Meeus met elkaar gemeen? Ze gooien het roer om omdat ze hun werk anders willen doen. Ze stappen niet over naar een heel ander vak zoals career switchers.
Nee ze willen het binnen hun bestaande werk anders aanpakken. Ze gaan verder op nieuwe voorwaarden, die ze zelf hebben bedacht en waar ze zelf vorm aan geven.
Uitgewoond, uitgebuit en uitgepraat
We horen natuurlijk veel over mensen die niet blij zijn met hoe hun werk zich ontwikkelt. To put it mildy. In de Tweede Kamer, de jeugdzorg, de agrarische sector en het onderwijs: mensen voelen zich uitgewoond, uitgebuit en uitgepraat. Ze komen niet toe aan wat de kern van hun werk is. Sommigen ploeteren door, sommigen trekken aan de bel en anderen nemen ontslag of doen aan quiet quitting. En dat op alle werkvloeren, tot boven in organisaties.
Zoals een uroloog die uitlegt op LinkedIn waarom hij te weinig tijd heeft om te reageren op verzoeken van collega’s en patiënten. Hij laat zijn bureau met 4 werkschermen en 2 telefoons zien vol berichten waarop hij geacht wordt te reageren. De arts oogstte duizenden sympathiebetuigingen van mensen die zich herkennen in het overvraagd worden.
Ik ga het anders doen
Maar zo’n post roept ook een vraag op. Waar zijn de mensen die zelf verandering aanbrengen in hun werk om tot wezenlijk andere uitkomsten te komen? Die zeggen, zo wil ik het niet meer, ik ga het anders doen! Misschien zijn ze er nauwelijks, misschien zien we of horen we ze te weinig. Dat maakt Emerald, Van Rooij en Meeus het nader bestuderen waard. Wat willen zij anders doen? En waarom? En: zal het ze lukken?
De zangeres
Caroline van der Leeuw bleek al jaren niet happy met haar succesvolle loopbaan als jazzy popzangeres Caro Emerald. Ze schrijft nu zelf haar nummers, heeft een nieuwe band, een nieuwe sound en een nieuw label. In een interview met de Volkskrant zei ze: ‘Jazz was ook niet mijn eerste keus. Maar het succes was zo overweldigend dat het moeilijk was los te komen van de specifieke sound.’
Of haar herstart gaat lukken, is een tweede. Natuurlijk kun je denken: ja, als ik goed geld had verdiend, sprong ik ook wel in het diepe. Emerald vindt zichzelf ook bevoorrecht, maar hoopt dat ze anderen die deze luxe niet hebben, kan inspireren. ‘Het is een moeilijke industrie, die popmuziek, iedereen wil succes, maar het is maar voor een enkeling weggelegd. Ook ik heb moeilijke tijden gehad. Dat ik weer, met lippenstift op, mijn Caro Emerald-verhaaltje moest vertellen. Maar ik ben overeind gebleven. De pijn kwam achteraf en die heb ik in mijn nieuwe liedjes verwerkt.’
De voorzitter van de frituurders
Frans van Rooij, voorzitter van branchevereniging Pro-Fri, gooit ook het roer om, maar dan voor de hele branche van snackbarhouders. Van Rooij las het advies dat ambtenaren van Financiën dit jaar aan hun minister gaven over steun aan zijn leden om de energiekosten op te vangen. Daar stond: ‘Faillissementen hebben geen maatschappelijk ontwrichtende werking’. Met andere woorden, er mogen frituurzaken omvallen. Pijnlijk vindt Van Rooij in een gesprek met het platform ‘De Ondernemer’ maar in plaats van boos worden en vasthouden aan het bestaande trok hij een opmerkelijke conclusie: ‘Niet alleen de energiecrisis speelt ons parten. Neem ook het personeelstekort. Laten we daarin eerlijk zijn: de horeca heeft een slechte naam. We betalen slecht en het is zwaar werk. … De horeca zal zich opnieuw moeten uitvinden. We zullen van het gas af moeten en nadenken over onze panden en terrassen.’
Pro-Fri werkt inmiddels aan de centrale inkoop van energie in en hoopt zo ondernemers even tijd te geven zich aan te passen. Daarnaast heeft hij Nieuwe Horeca Nederland opgericht om in breder verband horecabedrijven te helpen die het anders willen gaan aanpakken. Van Rooij heeft de moed om een omwenteling te prediken en niet het verhaal vertellen dat een achterban doorgaans graag hoort.
De politiek commentator
Sinds 2012 schreef Tom Jan Meeus een column voor NRC: Op wie moet je letten om Den Haag te begrijpen?’ Hij schreef een mooi afscheidsstuk over de verandering van de politieke cultuur: ‘Ik miste matigheid in Den Haag. Het besef dat het compromis de hoogste vorm van beschaving is. … Dus toen ik mezelf laatst voor de zoveelste keer vertelde dat het beste voor Den Haag zou zijn als mensen minder op Den Haag zouden letten, nam ik in mijn hoofd het besluit waarvan dit stuk het eindresultaat is.
Meeus weigert nog langer mee te doen aan de korte termijn drift waar het politieke bedrijf aan ten prooi is gevallen. Hij doet nu langlopend onderzoek. In oktober publiceerde hij een reconstructie van het Nederlandse gasbeleid sinds 1995 op basis van ettelijke interviews. Het stuk laat zien waarom het zo lang duurt voordat doordringt dat Nederland veel te afhankelijk is geworden van Putin. Het zal minder lezers krijgen dan zijn vroegere column maar misschien zet hij zo meer aan tot nadenken.
Er is moed voor nodig
Wat deze drie gemeen hebben, is dat ze professionals zijn die om hun werk geven en niet langer meedoen aan een situatie die in hun eigen ogen niet meer deugt, niet meer houdbaar is of niet bij hen past. Ze zijn niet hulpeloos maar scheppen nieuwe mogelijkheden. Alle drie gebruiken ze het vastlopen voor reflectie op hun eigen rol. Ervaring en zelfinzicht maakt hun nieuwe stap geloofwaardig. Ook hebben ze gemeen dat hun besluiten interessant en aanstekelijk worden omdat ze die publiekelijk bekend maken. Alle drie lopen ze een risico dat het niet lukt. Juist dat wekt inspirerend. Er is moed voor nodig.
Iets publiekelijk bekend maken, werkt twee kanten op. Je creëert een sterke motivatie voor jezelf door je voornemen hardop te verwoorden. Daarna kun je niet meer zomaar terug. Ten tweede kun je als bekend is hoe jij denkt en waar je heen wilt, aansluiting maken met anderen die ook zo denken. Je kunt inspireren en wordt vindbaar en herkenbaar op het onderwerp. Zo kan samenwerking ontstaan. En daarmee vergroot je de kans dat je slaagt in wat je wilt bereiken.
Gebruik de online ruimte
Niet iedereen heeft een krant of vakblad ter beschikking om het nieuwe voornemen te verkondigen. Maar wat iedereen wel heeft, is de online publieke ruimte. Die kun je gebruiken om je beklag te doen over het systeem, om anderen te wijzen op hun falen. Maar je kunt die ruimte ook gebruiken om te zeggen waarom je vindt dat het anders moet en kan, en hoe jij daar zelf, al is het op nog zo kleine schaal, een begin mee maakt. Toon leiderschap door niet op anderen te wachten.
Meer lezen
- 8 manieren om online leiderschap te laten zien (Premium)
- Wat vertel jij op sociale media? Hulp bij het kiezen van een eigen stijl (Premium)
Meer Achtergrond
