Als bescheiden mensen out of the blue een beeld van zichzelf moeten schetsen, zoals op LinkedIn, geven ze vaak een bleek beeld. Twee ingrepen helpen om het beeld in te kleuren, op een manier die bij je past. Profieladvies voor mensen die niet van opscheppen houden.
Per seizoen loop ik door mijn adviezen en kijk naar de rode draad. Waar gingen de gesprekken vooral over? Welke elementen keren terug? Ik sprak de laatste tijd een aantal vrouwen. Ze zijn 30, 40, en 50 plus en hebben bijzondere en afwisselende loopbanen. Vakvrouwen die hun sporen hebben verdiend door dingen tot stand te brengen. Ze zijn slim en willen meer invloed op het beleid. Daar is het tijd voor, ze hebben er de ideeën voor. Ze combineren zakelijkheid met de wens de wereld een beetje beter maken.
De bleekste versie
Mijn oor hebben ze. Maar ze hebben hun verhaal voor de buitenwereld nog niet duidelijk voor ogen. Dat weten ze. De redenen waarom variëren. Maar wat ze met elkaar gemeen hebben is dat ze niet van opscheppen houden. Reageren op een vacature is één ding, dan maak je een brief over waarom je geschikt bent. Maar op LinkedIn met een profiel of een post, reageer je nergens op, daar moet je zelf je verhaal vertellen. Hun terugkerende vraag luidt dan ook: wat is eigenlijk mijn verhaal?
Ik luister, lees en kijk en moet soms wel denken aan de millennial-uitdrukking: ‘De beste versie van jezelf’. Dit is meer ‘de bleekste versie van jezelf’ en dat kan natuurlijk ook niet de bedoeling zijn. De uitweg tussen de beste en de bleekste is ‘de meest echte versie van jezelf’. En om daar op uit te komen, zijn er in ieder geval 2 punten waar iedereen iets aan kan doen, ook als je niet van opscheppen houdt.
De portretfoto
Het eerste punt gaat, hoe voor de hand liggend en oppervlakkig dat misschien ook mag lijken, over de portretfoto. Op de foto’s die vrouwen gebruiken op hun CV’s en op LinkedIn zie ik een ander mens dan de overtuigende vrouw die voor me zit. Kern van het probleem: de portretten zijn te meisjesachtig, niet stevig, al is de oorzaak wisselend. Soms kijkt de camera van boven op hen neer. Soms staan ze half gedraaid in beeld, wat al snel een beetje of koket of onzeker uitpakt. En dan de leeftijd. De afgebeelde oogt in werkelijkheid wijzer en rijper dan de versie op de foto, die vaak al wat langer geleden werd gemaakt. Ook kleding en kleur kunnen bijdragen aan verwarring over de mate van ervaring, senioriteit en bezonkenheid die ze hebben. Het verlangen er jong uit te zien, is meestal niet bepalend. Veelal ervaren deze vrouwen het laten maken van een nieuwe portretfoto als iets hinderlijks, iets dat moet gebeuren maar dat op een of andere manier nooit bovenaan hun doe-lijst terecht komt.
Jezelf serieus nemen
Begrijp me goed, niet iedereen hoeft van mij in een strakke blazer en met de armen over elkaar op de foto. Integendeel, het is alleen maar leuk als je traditionele symbolen van autoriteit weet te vermijden. Waar het om gaat is de uitstraling van iemand die zichzelf serieus neemt. Die wordt eerder bereikt door recht in beeld te komen, voor een camera die op ooghoogte is afgesteld. Je laat dan zien dat je een plek durft in te nemen. Ontspannen kijken helpt. Net als kleding die niet te veel afleidt.
Photoshop met beleid
Nu staan poseren én ontspannen kijken bij veel mensen haaks op elkaar. Het enige dat er op zit, is er aandacht aan besteden. Om de zoveel jaar mag je best tijd en geld investeren in een goede foto. Grijp niet naar die ene foto die er toch al ligt. Schakel een fotograaf die geïnteresseerd is in mensen en met een stijl die past bij jou. Denk na over de beeldtaal van de arbeidsmarkt waarop je je beweegt. Om een voorbeeld te geven: in de mediawereld, is ook voor managers, uitgebreid photoshoppen normaal. In de zorgsector is de licht bewerkte foto eerder troef. Goed om ook daar bij stil te staan.
Wie gericht is op inhoud en resultaten heeft wel eens de neiging niet te veel aandacht te besteden aan een foto van zichzelf. Dat is een serieuze valkuil.
Gebrek aan diepte
Het andere punt dat opvalt gaat over diepte, of beter het gebrek daaraan. Wie niet op wil scheppen, beperkt zich vaak tot de feiten. Maar zo blijft de weergave van een loopbaan in letters vlak. Ik zie jaartallen, namen van werkgevers, mooie banen, keurige diploma’s. Soms is er moeite gedaan het geheel te larderen met feitelijke resultaten en verantwoordelijkheden en goed klinkende vaardigheden. Prima voor de zoektechnologie maar het beeld dat wordt opgeroepen is toch vlak. En wat braaf ook: iemand die goed op de winkel past. De kijker krijgt geen vat op de personage, weet niet of iemand iets in beweging kan krijgen, op langere termijn kan kijken of goed weet te reageren als er strijdige belangen op tafel liggen.
Een bijkomend probleem van een vlak profiel is dat het over het verleden gaat, niet over de toekomst. Een vlak profiel geeft een beeld van wat je deed, niet van wat je wilt doen.
De rol van visie
Het slechte nieuws voor mensen die het niet zo nodig over zichzelf hoeven te hebben, is dat ‘minder vlak’ betekent dat ze wat persoonlijker zullen moeten worden. Het goede nieuws is dat dat op een inhoudelijke manier kan. Wie invloed wil uitoefenen, heeft visie nodig. Je hoeft niet op te scheppen. Maar je kunt wel laten zien dat je iemand bent met heldere ideeën en opvattingen over zaken waarvan je verstand van hebt. Iemand met een rechte rug. Iemand die in staat is een visie te ontwikkelen én daarmee ook anderen te binden.
Visie maakt een mens interessanter. Vertel dus over iets over waar jij heen wilt en waarom. Hoe zie jij belangrijke ontwikkelingen op jouw terrein? Waar gaat het bij jou over?
Het gaat niet om mij
De twee punten die ik uit de gesprekken haal, hangen natuurlijk samen. Zowel de foto als het verhaal roepen een vlak beeld op. Onderliggend speelt vaak een gedeelde waarde. Mensen met blekere profielen zijn vaak mensen die vinden: uiteindelijk gaat het niet om mij. Dat is precies het menstype dat nodig is om de wereld een beetje beter te maken. En dat is dan meteen een goede reden, als je zo bent, om toch goed te laten zien wat je toevoegt. Je neemt stevigheid, diepgang én persoonlijkheid mee.
Ps. Veel mannen en transgenders zullen zich herkennen in het geschetste beeld van iemand die niet wil opscheppen. Ik richt me vooral tot vrouwen omdat ik dit patroon vaker bij vrouwen zie. Maar lees vooral in plaats van ‘vrouwen’ ‘mensen met een aantal vrouwelijke eigenschappen’.